به گزارش گروه سلامت شبکه خبری سی‌ان‌ان (CNN)، جای‌گذاری ایمپلنت مغزی (کاشت مغزی) در یک فرد مبتلا به اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)، امکان تبدیل فعالیت عصبی مغز وی به فرمان را بر روی کامپیوتر فراهم کرده است. آقای مارک (نام خانوادگی وی برای حفظ حریم خصوصی اعلام نشده است)، دهمین بیماری است که از ایمپلنت مغزی برای پیاده کردن افکار بر روی کامپیوتر استفاده می‌کند.
اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) یک بیماری سیستم عصبی مرکزی است که می‌تواند شبکه اعصاب فوقانی و تحتانی را تحت تاثیر قرار دهد. بیمار مبتلا به اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)، شاهد تحلیل رفتن عملکرد سلول‌های عصبی خود است. در واقع، سلول‌های عصبی این بیماران دچار استهلاک شده و کارآیی این سلول‌ها تدریجا کم می‌شود. سیستم عصبی افراد با ماهیچه‌ها در ارتباط مستقیم است و پس از مدتی حرکت ماهیچه‌های افراد مبتلا به این بیماری متوقف خواهد شد.
امید است استفاده از این فناوری در مغز مارک به وی و افراد مثل او کمک کند تا قادر به انجام مهارت‌های حرکتی باشند. در واقع ایمپلنت مغزی فناوری واسط بین مغز و رایانه (BCI) است که فعالیت عصبی مارک را به دستوراتی قابل درک بر روی کامپیوتر تبدیل می‌کند. مارک با شرکتی به نام «سینکرون» همکاری می‌کند و نام ایمپلنت مغزی این شرکت «استنترود» است. ایمپلنت استنترود در ماه آگوست به بدن مارک وارد شده بود اما فورا امکان استفاده از آن فراهم نبود. دو ماه طول کشید تا تدریجا حرکات وی بهبود یابد اما گاهی این ابزار به خوبی کار نمی‌کند.
ایمپلنت جای‌گذاری شده در مغز مارک شامل استنت و سنسورهای الکترود است که می‌توانند فعالیت عصب‌های مغز را شناسایی کنند. استنت نیاز به جراحی مغز برای جای‌گذاری ندارد و به راحتی می‌تواند از طریق شبکه طبیعی رگ‌ها وارد بدن شود. جراح وی این ابزار را از طریق رگ‌های خونی به قسمت بالای مغز در واقع به سینوس ساژیتال فوقانی انتقال داده است.
مارک می‌گوید: «در مغزم هیچ حسی ندارم و متوجه وجود چیزی در مغزم نیستم.» هر حرکتی که وی انجام دهد مانند تکان دادن دست یا برداشتن یک قدم، یک امضای الکتریکی مشخص از امواج مغزی برجای می گذارد. استنترود این الگوی الکتریکی را شناسایی کرده و یک دایرة المعارف از حرکات وی پدید می‌آورد. داده‌های بسیار زیادی از مغز مارک به یک فرستنده می‌رود که باید این اطلاعات را از مغز مخابره کند. فرستنده خارجی دقیقا بالای فرستنده داخلی قرار دارد و سیگنال را فورا از مغز مارک به کامپیوتر انتقال می‌دهد.
در حال حاضر مارک باید با سیم به کامپیوتر وصل شود تا از این ایمپلنت استفاده کند. هدف نسل جدید این دستگاه‌ها در نهایت اتصال بی‌سیم خواهد بود تا بیمار فقط به یک استنترود و یک فرستنده داخل قفسه سینه نیازمند باشد. با چشم انداز پیش رو، بیمارانی همچون مارک به آینده امیدوار شدند چراکه قادر به قدم زدن و حرف زدن خواهند بود و با وجود عدم توان حرکتی، می توانند تغییری در زندگی روزمره خود حس کنند و شانس زندگی با انجام فعالیت روزمره را داشته باشند.
دو مطالعه جداگانه در مجله نیچر (Nature) نشان می‌دهد که چطور این ایمپلنت‌های مغز با استفاده از فناوری هوش مصنوعی به بیمارانی با معلولیت حرکتی کمک می‌کند تا سیگنال‌های عصبی را به متن و گفتار تبدیل کرده و به بیماران قدرت انجام فعالیت روزانه می‌دهد. تا کنون فناوری تبدیل سیگنال‌های عصبی به متن یا گفتار به سرعت کنونی دست نیافته بود. اما همچنان این فناوری در حال ظهور و پیشرفت است بنابراین با محدودیت‌های بسیاری مواجه است. به عبارت دیگر در آینده نزدیک منتظر دسترسی به این فناوری نباشید.
در هر صورت، موفقیت ایمپلنت مغزی برای مبتلایان به اسکلروز جانبی آمیوتروفیک بسیار امیدبخش است چراکه این بیماری درمان قطعی ندارد. البته این فناوری هنوز قابلیت همگانی شدن ندارد و اقدامات برای تجاری کردن این محصول با موانع نظارتی و دغدغه‌های مرتبط با مسائل اخلاقی و حریم خصوصی متوقف شده‌اند. چندین شرکت برای توسعه این فناوری سلامتی آینده‌نگر با یکدیگر رقابت دارند.
قابلیت فناوری واسط بین مغز و رایانه (BCI) طی یک سال گذشته افزایش یافته است و سرمایه‌داران به شدت علاقمند به مشارکت برای سرمایه‌گذاری در استارت آپ‌ها و یا شرکت‌هایی هستند که در این زمینه فعالیت می‌کنند. اما نباید فراموش کرد که تمایل زیاد برای سرمایه گذاری در صنعت نوروتکنولوژی نگران کننده است. این فناوری می‌تواند تهدیدی علیه حریم خصوصی افراد باشد. سیاستگذاران باید درباره مسائل اخلاقی در رابطه با دسترسی به حریم خصوصی افراد آگاهی داشته باشند.
ایلان ماسک که نامش با فناوری گره خورده است، مدعی شده فناوری واسط بین مغز و رایانه قابلیت حل دامنه وسیعی از مشکلات پیچیده را دارد. ورود وی به این زمینه می‌تواند جنجال برانگیز باشد. یک ماه پیش از این ماسک اعلام کرده بود استارت آپ وی با نام نورالینک اولین ایمپلنت مغزی را درون سر یک بیمار قرار داده است. این ادعا وجود دارد که نورالینک به نابینایان و بیماران با معلولیت جسمانی کمک خواهد کرد تا فعالیت عادی داشته باشند. بحث درباره نورالینک در سال 2022 داغ شده بود اما بعد از افشاگری یکی از کارکنان نورالینک معلوم شد عجله برای ورود به بازار باعث بی دقتی در رفتار با حیوانات و مرگشان شده بود. تحقیقات فدرال بر روی این افشاگری در حال انجام است.
پایان خبر/
تبدیل فعالیت عصبی مغز بیمار «اسکلروز جانبی آمیوتروفیک» به دستور